#Actie Zeikwijf is nauwelijks een half jaar geleden. De eis was helder, namelijk óók sanitaire voorzieningen voor vrouwen, mindervaliden en anderen die geen gebruik kunnen maken van een plaskrul. Naar schatting ondervinden 3 miljoen Nederlanders problemen door een tekort aan publieke toiletten. Vertaalt naar Amsterdam zijn dat ruim 150.000 inwoners. Tel daar nog eens de 21 miljoen toeristen bij die jaarlijks door de stad zwalken en hun plas of grote boodschap kwijt moeten. Dan zou je toch denken dat goede publieke toiletvoorzieningen een topprioriteit heeft. Niet enkel voor het gemeentebeleid, ook voor alle politieke partijen. Maar wie in de Amsterdamse verkiezingsprogramma’s op zoek gaat naar de woorden ‘wc’, ‘toilet’ of ‘openbare sanitaire voorzieningen’ die houdt het niet droog. Het is net zo ver zoeken naar de wc als in de stad zelf.
Boter bij de vis
In het verkiezingsprogramma van 50PLUS Amsterdam, de doelgroep zou je denken, is vast wat te vinden over toiletten. Maar helaas. Niets.
De Partij van de Ouderen maakt er weinig woorden aan vuil en schrijft: ‘Er worden meer schone en veilige openbare toiletten geplaatst’. Punt.
De SP beklaagt zich er over dat onze publieke voorzieningen door rechts beleid al jaren weggegeven worden aan de vrije markt. Oké, maar dan willen we wel boter bij de vis. Wat gaat de SP doen aan meer openbare toiletten?
BIJ1 pleit voor meer gender-neutrale toiletten naast mannen- en vrouwentoiletten in alle openbare en publieke ruimtes. Je zou denken, laten we eerst maar eens zorgen voor meer openbare wc’s in het algemeen.
De Partij van de dieren schrijft: ‘Amsterdam leefbaar houden vraagt om drastisch andere keuzes’. Maar in hun plan B worden die drastische keuzes niet voor het toilet gemaakt.
Toeristenbelasting
De titel van het verkiezingsprogramma van VVD Amsterdam luidt: ‘Durf & optimisme’. Dus daar verwachten we wel wat van. Maar de verhoging van de toeristenbelasting wordt niet besteed aan meer wc’s, maar aan intensievere reiniging van de stad. Wellicht zou dat wat minder nodig zijn met meer toiletten?
GroenLinks vindt dat Amsterdam een stad moet zijn van, voor en door Amsterdammers. Fijn, dat vinden wij ook. Maar in het programma voor de stad komt het woord wc niet voor.
Bij de PvdA hoopte ik onder de kop ‘Makkelijk onderweg door een mooie stad’ iets te lezen over toiletvoorzieningen. Maar het ging over verkeersveiligheid en toegankelijkheid van gebouwen in het algemeen.
D66 meldt als enige in haar programma dat er in Amsterdam vrijwel geen openbare wc’s zijn, geschikt voor vrouwen. Als het aan hen ligt, wordt dit aantal uitgebreid, bijvoorbeeld in bewaakte fietsstallingen die (deels) dag en nacht open zijn.
3 Miljoen
Natuurlijk gaat het in verkiezingsprogramma’s om de grote lijnen. En openbare toiletten is misschien een onderwerp waar een partij zich niet graag mee wil profileren; voor je het weet associeert de kiezer je met pies en poep.
Op landelijk niveau is men daar overigens niet vies van. Met een motie van D66-Kamerlid Vera Bergkamp heeft de Tweede Kamer in februari afgedwongen dat het kabinet zich gaat beijveren voor meer openbare wc’s. In de motie wijst Vera Bergkamp op de ruim 3 miljoen mensen in Nederland met een ziekte die de toiletgang moeizaam maakt. ‘Bij hoge nood mogen mensen met prostaatproblemen, MS, een stoma of kanker soms niet eens naar het toilet in een winkel.’ De kamer wil dat het kabinet in gesprek gaat met werkgeversorganisaties (VNO-NCW en MKB Nederland) over de toegankelijkheid van toiletten en met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over de hoeveelheid openbare toiletten.
Ruime pot
Dit regeringsbesluit is wel een stok achter de deur. Over de manier waarop de gemeente Amsterdam dit gaat aanpakken, tasten we vooralsnog in het duister. Geldgebrek is telkens het argument waarmee Amsterdam haar terughoudend toiletbeleid verdedigt. Maar met de verhoging van de toeristenbelasting is er een ruime pot waaruit publieke toiletvoorzieningen betaald kunnen worden.
Stemadvies
Met de wc als criterium kan ik u helaas geen stemadvies geven voor de Amsterdamse gemeenteraadverkiezingen. Wel roep ik u op om alle partijen tijdens de debatten de komende tijd flink een poepje te laten ruiken.
En deel deze blog vooral.
Lees ook Betaal publieke (dames) wc’s met toeristenbelasting en Over zeikwijven, hoge nood en de plaskrul.